Skip to main content
[:nl]Placebo-effect: “Hij in wie de mensen het meest vertrouwen hebben, geneest het beste.”

Bovenstaande uitspraak is van de Griekse arts Galenus (2e eeuw na Christus).

Hoe is het om op een lange wachtlijst te staan terwijl je ernstige psychische problemen hebt? Hoe is het om niet precies te weten wanneer je in aanmerking komt voor een behandeling, of wanneer je niet zeker weet of je in aanmerking komt voor de behandeling waarvoor je bent aangemeld, na intake? Hoe is het als je niet weet wat er met je aan de hand is of waar je dan moet aanmelden?

Worden je klachten dan erger of minder erg? Helpt steun, duidelijkheid over je klachten en behandeling en vooruitzicht op behandeling dan wel of niet?

De antwoorden lijken voor de hand te liggen, maar toch is de situatie voor veel mensen zo dat ze het zonder moeten stellen, bijvoorbeeld door lange wachtlijsten of onduidelijkheid binnen de GGZ.

Een meer wetenschappelijk antwoord komt misschien vanuit onderzoeken naar het placebo-effect.

Het placebo-effect is het niet specifieke effect of het verwachtingseffect, een (soms onverwacht) positief effect dat te zien is bij het toedienen van een niet actieve stof. Het placebo-effect wordt naar men aanneemt veroorzaakt door het vertrouwen, het geloof, de hoop en de verwachting die (onbewust) ontstaan door:

de behandelaar
het geconsulteerd worden voor een klacht
de daaropvolgende behandeling
(Wikipedia)

Jozien Bensing heeft als hoogleraar gezondheidspsychologie aan de Universiteit van Utrecht veel onderzoek gedaan naar het placebo-effect. Eerder onderzoek wees erop dat het placebo-effect optreedt doordat patiënten die verwachten dat zij beter zullen worden, ook daadwerkelijk sneller herstellen. Bensing bekeek of het mogelijk was het herstel verder te bevorderen door het verwachtingspatroon van de patiënt op te vijzelen.
Zij testte dat bij dertig vrouwen met menstruatiepijn. Een deel kreeg een vriendelijke en empathische ontvangst van de huisarts, de rest werd juist op een kille en afstandelijke manier behandeld. Per groep kreeg een deel te horen dat de pil die zij kregen, heel goed zou helpen, terwijl de arts tegenover de anderen twijfel uitsprak.
Bij de vriendelijke en empathische benadering in combinatie met positieve verwachtingen, bleek het placebo-effect het sterkst. ”Het ritueel van de behandeling, de verwachtingen en emoties van de patiënt en hoe een arts daarmee omgaat, hebben een effect op die patiënt. Dit kun je optimaliseren en aanwenden om het herstel te bevorderen”, concludeert Bensing.

Wij bieden als WegwijsGGZ geen behandeling, maar wel uitzicht op een behandeling. We denken en zoeken mee, ook naar oplossingen voor tijdens de wachttijd en voor naasten. We bieden steun en zoveel mogelijk overzicht en duidelijkheid. Hopelijk helpen we zo al wat mee aan herstel en voorkomen we misschien verergering van de klachten.[:]